E-Literaci - pokoje współczesnej literatury pięknej

dodany przez Barbara Mazurkiewicz o godz. 15:41:31

Jan Cozac - porucznik.
Urodził się 1919 roku w Rudzie Szczutkowskiej nieopodal Lubaczowa. Zmarł w wieku 83 lat. Był żołnierzem, który w czasie II wojny światowej przeszedł szlak bojowy - przez tajgę, góry i pustynie …od Lenino do Berlina. To niezwykła, pełna wyrzeczeń
i trudu przeprawa.
Czy wolno mi zlekceważyć jego ofiarę, poświęcenie ?
Nie! Nie wolno… trzeba szanować dziedzictwo ojca.

Załadowano go wraz z wieloma młodymi ludźmi do wagonów towarowych - niczym bydło i wywieziono na daleki wschód. Aby się uwolnić z niewoli, wstępuje do armii polskiej tworzonej pod dowództwem gen. Władysława Andersa, gdzie przechodzi swój pierwszy chrzest bojowy pod Lenino. Pozostawiono rannego niedoli komunizmu, gdzie ludzie umierali z głodu. Chorował na tyfus i szkarlatynę, które dziesiątkowały ludzi. Jednak miał to szczęście, by przeżyć z pomocą tatarów. Ponownie wstępuje do wojska polskiego.

Od tragicznej bitwy pod Lenino, poprzez walki na wiślańskich przyczółkach, oraz bitwę pancerną pod Studziankami, z prawdziwym poświęceniem i bohaterstwem przechodzi szlak bojowy: forsowanie Odry i tak, aż do Berlina … do serca III Rzeszy.
I tu się wojna dla niego nie kończy, gdyż po powrocie nie zastaje domu rodzinnego
( spalony doszczętnie przez bandy UPA). Rodzice i dwie siostry ledwo uchodzą z życiem – zostają przygarnięci przez rodzinę Żuków w Lubaczowie. Ponownie zostaje wcielony do wojska - tym razem, by walczyć z UPA. Po wojnie, jako repatriant, otrzymuje gospodarstwo rolne w Lubaczowie. Żeni się z rakszawianką. Na świat przychodzą dzieci. Uprawia ziemię i pracuje w pogotowiu ratunkowym, jako sanitariusz przez 35 lat.

W służbie wojskowej awansuje do rangi podporucznika.
Otrzymał liczne odznaczenia, w tym m.in.: Odznaka Grunwaldzka, Krzyż Virtuti Militari, Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski, Medal za udział w Wojnie Obronnej w 1939 roku itp.

Był wieloletnim działaczem Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej.
Przez wiele lat nie mógł mówić głośno o tym, co przeżył i nie mógł się najeść chleba.
Kiedy dorosłam, bardzo często prosiłam tatka o wspomnienia z tułaczego szlaku. Sporo było w tym goryczy. Kim był „Jambryk” z jego opowiadań ?
Nie pamiętam, by kiedykolwiek żywił nienawiść do narodu sowieckiego, wręcz przeciwnie – zawsze im współczuł.
Skupiajmy się na pamięci, abyśmy się nie stali Narodem bez tożsamości.










Barbara Mazurkiewicz